Foto’s: troostende ondersteuning bij herinneren
Beste lezer,
Het lente weer nodigt uit lekker naar buiten te gaan. Vorige week woensdag had ik dan ook een afspraak met de fotografe Milene om naar de duinen te gaan voor een foto bij mijn interview voor de rubriek stadsmens in Den Haag Centraal. Die woensdag was het echter zo’n grijze, saaie dag, druilerig en onbestendig en we besloten al sms’end de sessie te verplaatsen naar het weekend, daar er dan betere weersomstandigheden werden voorspeld.
Foto’s: een troostende ondersteuning bij herinneren
Van veel belangrijke momenten in ons leven maken we uitgebreid foto’s. Later kun je dan nog na genieten van het moment. Trouwerijen, verjaardagen, diploma uitreikingen, feestjes en vakanties een ieder die ze maar wil zien wordt getrakteerd op verhaal en beeld. Gemaakt door een professional of amateur, op de PC, in een album of TV, gedeeld op internet, facebook of hyves, we vinden het heerlijk onze ervaringen met geinteresseerden te delen. Maar wat vind je bijvoorbeeld van het maken van foto’s bij een opbaring, bij het afscheid nemen, bij het overleggen van je dierbare in de kist, bij het sluiten van de kist en tijdens de uitvaart zelf?
Gevoel van weerstand
Grote kans dat je eerste reactie daarbij is, dat dat niet kan of hoort. Dat je die momenten later toch niet terug hoeft te zien. Dat je bang bent dat er allemaal verdrietige mensen op de foto’s staan. Dat het voelt als potten kijken. Dat mensen er afgrijselijk opstaan met verwrongen gezichten. Dat het maken van foto’s een inbreuk is op de intimiteit of dat het maken van foto’s zou afleiden en je uit je concentratie zou halen.
Troost
Om deze of andere redenen blijft het fototoestel bij afscheid nemen vaak onbenut in de kast liggen. Wanneer er wel foto’s van de gebeurtenissen worden gemaakt blijkt keer op keer dat deze foto’s later enorm veel troost aan families bieden. Soms kunnen mensen niet wachten op de foto’s, soms duurt het enkele jaren voor er weer wordt terug gekeken. Zo heb ik zelf ervaren dat de foto’s van de uitvaart van mijn vader mij enorm dierbaar zijn, terwijl ik die het eerste jaar nooit heb bekeken. Van de uitvaart van mijn moeder een jaar later hebben wij nauwelijks foto’s en ik vind dat tot op de dag van vandaag erg jammer.
Vastleggen van bijzondere ervaringen en saamhorigheid
De dagen tot aan de uitvaart en de uitvaart zelf zitten vaak boordevol prachtige momenten die het fotograferen waard zijn. Momenten die troost bieden. Momenten die je later tot tranen toe kunnen ontroeren. Dit kan gaan om een gebaar, een hand, een situatie, een voorwerp, de mensen die geweest zijn, een overzichtsfoto enzovoort. Het is toch verbazingwekkend dat je in een korte tijd zulke bijzondere ervaringen op doet en veelal in enorme saamhorigheid en met hart en ziel een groot persoonlijk evenement voor jouw dierbare in elkaar zet. En dan zou je daar geen foto’s van maken? Juist het zien van foto’s die die sfeer weer oproepen kunnen troostend en hoopgevend zijn.
Wie maakt de foto’s
Als je foto’s zou willen hebben maar het niet goed voelt zelf achter de camera te gaan staan, vraag dan een vriend of familielid die iets verder af staat van de overledene om foto’s te maken of vraag een professionele fotograaf die taak uit te voeren. Deze maakt er vaak ook nog een mooie reportage van zodat je direct een afgeronde serie kwalitatief goede foto’s kunt bekijken. Er zijn in uitvaart gespecialiseerde fotografen, die de mooie momenten weten te vangen. Maar iedereen met oog voor detail en moment kan een weerslag van de emotionele gebeurtenissen voor je maken. En wanneer er foto’s worden gemaakt probeer dan zoveel mogelijk vast te leggen, de foto’s die je niet aanstaan of die te veel emoties oproepen kun je altijd (al dan niet voorlopig) uit je reportage laten.
Wat is jou favoriete foto van een uitvaart
Graag roep ik jullie op mij je favoriete foto van de periode rondom een uitvaart digitaal toe te sturen met daarbij een korte uitleg, waarom dit moment zo bijzonder is voor je. Ik zou bij voldoende inzendingen de ingezonden foto’s en toelichtingen willen bundelen. Zo hoop ik dat er een impressie ontstaat wat foto’s rondom de uitvaart kunnen betekenen.
Mijn eigen inzending zou de hiernaast (in de linkerkolom) afgebeelde foto kunnen zijn. Je ziet er mijn moeder in het midden aan het graf van mijn vader omringd en vastgehouden door familie en vrienden. Ik geef haar een zoen. Zij is moeilijk te bereiken met woorden. Ze is nog aan het herstellen van een zware hersenbloeding, die niet haar fysiek maar wel haar geest beschadigde. Dat we allemaal iets oranje/rood dragen is niet afgesproken, het past wel helemaal bij het flamboyante karakter van mijn vader.
Heb je vragen, opmerkingen of suggesties dan kun je me natuurlijk altijd bellen.
Interview in Den Haag Centraal
