Hoe gaan kinderen om met verdriet?

Je kinderen zijn het allerbelangrijkst in je leven. Je wilt ze behoeden voor al het kwaad en verdriet. Maar wat doe je als er een dierbare komt te overlijden?

Peuters en kleuters

Hoe kinderen omgaan met rouw verschilt per leeftijd. Jonge kinderen begrijpen bijvoorbeeld nog niet zo goed wat er aan de hand is. Ze zien dat papa verdrietig is, en snappen niet waar mama is. Het woordje ‘nooit’ komt niet binnen. Als ze verdrietig zijn, dan is dat omdat ze mama op dat moment missen. Niet omdat ze weten dat ze mama nooit meer zien. Zelfs als ze aanwezig zijn geweest bij de uitvaart kunnen ze vragen gaan stellen. Waarom komt mama niet terug? Waar is ze heen? Kinderen zitten vol fantasie en het is belangrijk om deze vragen eerlijk te beantwoorden. Anders bestaat de kans dat ze hun eigen angstige fantasieën gaan ontwikkelen, en dit is iets wat je wil voorkomen.

Van 7 tot 9 jaar

Vanaf een jaar of 7 verandert dit. Kinderen snappen meer wat er gebeurt, wat de dood betekent. Ze zijn meer en langer verdrietig, maar uiten dit verdriet doorgaans minder. Ze weten niet goed hoe ze met hun verdriet én dat van anderen om moeten gaan. ‘Papa en mama zijn zelf óók verdrietig, daar wil ik ze niet mee belasten.’ Ze zijn kwetsbaar, angstig en in de war. Ze willen ook niet anders overkomen dan hun klasgenootjes. Ze stoppen daarom hun gevoelens weg, verzwijgen bepaalde gebeurtenissen.

Van 10 tot 12 jaar

Kinderen van 10 tot 12 ervaren doorgaans een zekere mate van onafhankelijkheid. Maar bij bepaalde gebeurtenissen zullen ze nog altijd afhankelijk zijn van hun ouders. Tijdens het rouwproces hebben ze behoefte aan steun en troost. Maar die onafhankelijkheid houdt ze misschien tegen. Ze willen niet ‘kinderachtig’ overkomen, durven zich niet kwetsbaar op te stellen. Dit kan zich uiten in moeilijk en prikkelbaar gedrag. Ze zoeken dan misschien eerder steun bij leeftijdsgenoten dan bij ouders.

Puberteit

De puberteit is op zichzelf al een heftige periode. Wanneer kinderen tussen de 13 en 18 te maken krijgt met het verlies van een dierbare is dit een ingrijpende gebeurtenis die veel met pubers doet. Deze periode wordt juist gekenmerkt door de drang naar onafhankelijkheid, de kinderen maken zich langzaam los van de familie. Bovendien voelen kinderen van deze leeftijd zich vaak verantwoordelijk voor andere gezinsleden, waardoor ze hun eigen verdriet verbloemen, zichzelf vergeten.

Uitvaartbegeleiding

Er zijn verschillende manieren waarop kinderen van alle leeftijden bij een uitvaart betrokken kunnen worden. Denk aan het versieren van de opbaarplek, iets voordragen tijdens de uitvaart of een tekening of brief maken en die aan de overledene meegeven. Betrokken Uitvaarten kan hierbij helpen, en advies geven hoe om te gaan met rouwende kinderen rondom de periode van de uitvaart. Neem gerust contact op voor meer informatie of een vrijblijvend gesprek over een betrokken afscheid.